„Korzystanie z sieci teleinformacyjnych w stosunkach korporacyjnych spółek akcyjnych”.

Uprzejmie informujemy, że w roku 2011, w 2 numerze czasopisma „Przeglądu Prawa Handlowego”, na stronach 4 – 15 ukazał się artykuł wspólnika kancelarii, prof. dr hab. Wojciecha Kocota pod tytułem: „Korzystanie z sieci teleinformacyjnych w stosunkach korporacyjnych spółek akcyjnych”.

Szerzej opisana w artykule zmiana kodeksu spółek handlowych dokonana ustawą z 5 grudnia 2008 r., która weszła w życie 3 sierpnia 2009 r., stanowi, zdaniem prof. Kocota, pierwszy, istotny krok w stronę zwiększenia swobody wykorzystywania nowoczesnych, elektronicznych systemów komunikacji w związku z wykonywaniem przez organy spółek, przede wszystkim akcyjnych, ich funkcji korporacyjnych.

Na początek zmiany dotknęły spółki akcyjne, a w szczególności spółki publiczne, których prawidłowe funkcjonowanie najbardziej zależy od eksploatacji nowoczesnych technologii informatycznych. Obok nowych uregulowań będących rezultatem implementacji dyrektywy 2007/36/WE i wprowadzenia zmian dotyczących spółek publicznych, w kodeksie spółek handlowych pojawiły się uregulowania oparte na ogólnych zasadach swobodnego korzystania ze środków komunikacji elektronicznej (m.in. art. 4065 § 1 i § 2, art. 401 § 1 i § 6, art. 428 § 4), sprawdzające się zarówno w praktyce kontraktowej, jak i korporacyjnej wszystkich spółek akcyjnych. Z kolei dzięki zastosowaniu antydyskryminacyjnej wykładni, przyjaznej stosunkom obrotu elektronicznego (m.in. odpowiednia interpretacja normatywnego pojęcia „pismo”), niektóre z zastosowań technik informatycznych można było uwzględnić już na podstawie obowiązujących wcześniej przepisów kodeksu spółek handlowych.

Według prof. Kocota potencjał techniczny Internetu nadal nie jest w pełni wykorzystywany. Dopuszczono wprawdzie wariant wykonywania drogą elektroniczną określonych uprawnień akcjonariuszy polskich spółek akcyjnych, zwłaszcza publicznych, ale wiele funkcji korporacyjnych w dalszym ciągu musi być dokonywane za pomocą tradycyjnych narzędzi. Ponadto, techniki informatyczne dawno już z powodzeniem używane w praktyce kontraktowej, chociażby przy prowadzeniu negocjacji, pozostają nadal niedostępne w działalności korporacyjnej spółek (np. wirtualne walne zgromadzenie). Dokonane zmiany pozwalają jednak mieć nadzieję na dokończenie modernizacji kodeksu spółek handlowych i pełne upowszechnienie technik informatycznych w praktyce korporacyjnej, zarówno spółek akcyjnych, jak i innych spółek kapitałowych. Z uwagi na systemowy charakter regulacji kodeksowej i specyfikę spółki publicznej należy poprzeć generalny postulat uregulowania zagadnień dotyczących tych spółek w odrębnym rozdziale kodeksu i uporządkować obecny stan rzeczy przy okazji kolejnej jego nowelizacji.

Ponadto, prof. Kocot zwraca także uwagę, że należy zastanowić się nad tym, czy utrzymanie jednolitego pojęcia „spółka publiczna” jest uzasadnione w świetle najnowszych rozwiązań prawa unijnego. Co więcej, przemieszanie unormowań dotyczących tego swoistego typu spółki z przepisami ogólnymi adresowanymi do wszystkich spółek akcyjnych powoduje niepotrzebne komplikacje wykładni i trudności w stosowaniu oraz niewielką przejrzystość przyjętych rozwiązań. Jako przykład wskazuje art. 401 § 6 czy art. 4065 k.s.h., których podmiotowy zakres zastosowania, z uwagi na wykładnię systemową oraz logiczny związek z art. 8 dyrektywy 2007/36/WE, dotyczący tylko spółek określanych jako publiczne, wywołały wątpliwości interpretacyjne.